คำถามสุดท้าย แห่งการเริ่มต้น

เป็นอีกครั้งที่ได้รับโอกาสให้ไปสอนในห้องเรียน “โยคะในชีวิตประจำวัน” ของสถาบันโยคะวิชาการ ทุกครั้งที่สอนเสร็จ จะมีช่วงให้ผู้เรียนที่อยากถามปัญหาเป็นการส่วนตัว สามารถมาพูดคุยได้ตอนขณะที่เรากำลังเก็บของ วันนี้ก็เช่นกันผู้เรียนคนหนึ่งเดินเข้ามาถามว่า “ครูคะเวลาครูนำฝึก ทำไมหนูรู้สึกต่อต้านตลอดเวลาคะ”

เล่นเอาเรานิ่งไปชั่วขณะกับคำถาม ๆ นี้เลยทีเดียว ในสมองก็คิดต่อไปว่า ที่มาที่ไปของคำถามนี้เกิดขึ้นได้อย่างไร เมื่อเรายังเข้าใจไม่กระจ่าง ก็ต้องขอตั้งคำถามกลับเพื่อไขความกระจ่างเสียก่อนว่า อะไรคือสาเหตุที่ทำให้เกิดความรู้สึกต่อต้าน คำถามที่ถามกลับเพื่อค้นหาต้นทางคือ “พอจะอธิบายให้ฟังได้ไหมว่าเจ้าความรู้สึกต่อต้านมันเกิดขึ้นช่วงไหนและเป็นอย่างไร”

เจ้าของคำถามก็นิ่งไปชั่วครู่ ก่อนค่อย ๆ เล่าว่า “ความรู้สึกนี้จะเกิดขึ้นเมื่อตอนที่ฝึกอาสนะ ยกตัวอย่างเช่นพอเราก้มตัวในท่าหัวจรดเข่า แล้วเราก้มไปต่อไม่ได้ แต่ครูบอกว่าให้ลดมือลงจับในจุดที่จับแล้วสบาย แต่กลับรู้สึกว่าเราต้องก้มไปให้ได้มากกว่านี้ เหมือนกับว่าเราพยายามที่จะทำให้มากขึ้น “ เมื่อพูดถึงตรงนี้เจ้าของคำถามก็พูดขึ้นมาว่า “หรือที่จริงมันคือความพยายาม ไม่ใช่การต่อต้าน”

จริง ๆ ถ้าเจ้าของคำถาม ถามคำถามนี้ในห้องเรียนจะเป็นคำถามที่ดีมาก ๆ คำถามหนึ่ง และเราเองจะมีเวลาในการชวนให้ทั้งห้องร่วมกันค้นหาที่มาของคำถามนี้ร่วมกัน

แต่เนื่องด้วยเวลาที่น้อยเหลือเกิน ณ เวลานั้น เราก็ไม่สามารถชวนค้นหาต้นทางของคำถามนี้ได้อย่างชัดเจน เพียงได้แต่ชวนถามต่อไปว่า “พอจะรู้ไหมว่า ความพยายามนี้เกิดขึ้นจากอะไร เราลองตั้งคำถามกับตัวเองกันไหมว่า เราพยายามเพราะอะไรและ เพื่ออะไร” จากสีหน้าของเจ้าของคำถามอาจจะยังไม่เข้าใจมากนัก แต่ด้วยเวลาที่น้อยทำให้เราอาจจะช่วยกันค้นหาคำตอบได้ไม่กระจ่างชัดมากนัก

เลยอยากจะมาขอชวนค้นหากันต่ออีกสักนิด ชวนคิดถึงหลักของการฝึกโยคะที่พูดไว้ตอนต้นชั่วโมงว่า “โยคะ จิตตะ วฤตติ นิโรธ” ที่แปลว่า โยคะเป็นไปเพื่อดังการปรุงแต่งของจิต และ “สถิร สุขํ อาสนํ” ที่หมายถึง นิ่ง สบาย และ ใช้แรงแต่น้อย ในการฝึกโยคะ

ดังนั้นแล้ว จาก สอง ประโยคนี้ชวนคิดต่อไปว่า การฝึกโยคะในวิถีดั้งเดิมนั้นคิดว่า “ความพยายามคือความพยายามที่จะฝึกโยคะตามสภาวะร่างกายของเรา หรือ ความพยายามที่จะฝึกโยคะเกินกว่าสภาวะร่างกายของเรา”

อย่างที่บอกไว้ในช่วงต้นชั่วโมง โยคะมีเพียงหนึ่งเดียวคือการฝึกโยคะเพื่อนำไปสู่ความสงบและสมาธิ แต่เส้นทางการฝีกของโยคะนั้นมีหลากหลายแล้วแต่แนวทางของครูแต่ละคน ดังนั้นหากเราเข้าใจตัวเราเองและรู้ความต้องการจากการฝึกโยคะที่แท้จริง เราก็จะค้นพบแนวทางการฝึกที่เหมาะสมกับสภาวะของเราเองในที่สุด

อย่างที่บอกไว้ตอนต้นชั่วโมงว่า วันนี้เราเพียงแค่เริ่มต้นรู้จักกัน ยังมีการฝึกโยคะอีกหลากหลายแนวทางให้เราไปทำความรู้จัก ลองเดินทางค้นหาก่อนก็ได้ครับว่าจริง ๆ แล้วเราชอบฝึกแบบไหนที่ทำให้เราสบายมากที่สุด บางทีการฝึกที่ทำให้เราสบายมากที่สุดอาจจะไม่ใช่วิถีแบบโยคะดั้งเดิมก็ได้นะครับ ชวนตั้งคำถามและค้นหาคำตอบเพื่อค้นพบความต้องการที่แท้จริงของเราดูนะครับ

เพราะเราเป็นปัจเจกที่ไม่มีใครเหมือนใคร

#ฝกโยคะฟร #ฝกโยคะ #yoga #โยคะฝกงายๆ #โยคะเพอการพฒนาจต #สถาบนโยคะวชาการ #กจกรรมทางกาย #สขภาพ #โยคะ #โยคะในชวตประจำวน #หองเรยนโยคะ